In DRIFT laten de kunstenaars Peter Aers, Maria Lucia Cruz Correia, Gosie Vervloessem en Ruben Nachtergaele je op vier verschillende tijdstippen in het jaar ervaren hoe zij omgaan met de gevolgen van klimaatverandering. Ieder vertrekken ze vanuit een ander natuurelement (lucht, water, vuur, aarde) en het symbolisch verwante bewustzijnsveld (denken, voelen, doen, ervaren) om zo heel uiteenlopende perspectieven op onze sterk veranderende leefomgeving te verkennen.

Klimaatadaptatie?
Het klimaatbewustzijn verruimt geleidelijk aan van een focus op alleen vermindering van CO2-uitstoot om zo klimaatopwarming tegen te gaan (ook wel ‘klimaatmitigatie’) naar de noodzakelijke aanpassing aan het grondig veranderend klimaat (of ‘klimaatadaptatie’). Wetenschappers zijn het er over eens dat die mitigatie de afgelopen decennia en vandaag de dag veel te traag gaat waardoor het klimaat sneller en sterker opwarmt dan eerder berekend. Klimaatverandering en alle gevolgen van dien zijn een feit. Als we een ‘volhoudbare’ leefomgeving willen creëren in de nabije toekomst, zullen we dus niet alleen bewust moeten omspringen met energie, materialen, mobiliteit, etc., maar ook onze leefomgeving en levenswijze moeten aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering, zoals hittestress en droogte in de zomermaanden, wateroverlast en natte winters, druk op landbouw en voedselvoorziening, toenemend aantal klimaatvluchtelingen, etc. Dit thema van klimaatadaptatie is doorgaans het domein van wetenschappers en beleidsmakers die het thema logischerwijze op een analytische, cerebrale manier benaderen. In DRIFT willen de partners samen met de kunstenaars een hypercomplex thema als klimaatadaptatie ook vanuit andere menselijke bewustzijnsvelden benaderen: het psychisch-emotionele, het fysiek-zintuiglijke, het uitvoerende.

Dit programma ging een eerste keer door in 2019 op verschillende locaties en in samenwerking met Kunstencentrum Vooruit.

Samen met de kunstenaars maakten we een publicatie met een impressie van de vier sessies. Klik hier om hem te downloaden.

PROGRAMMA

Lucht - Peter Aers
Wat zijn precies de gevolgen van klimaatverandering waar we in de nabije toekomst mee te maken zullen krijgen? Wat is klimaatadaptatie en hoe zet stad Gent daar concreet op in? Om meer inzicht te krijgen op de uitdagingen en de noodzakelijke ingrepen, wordt ons denken gevoed met uiteenzettingen van Patrick Meire (UA) en Maaike Breugelmans (Dienst Milieu en Klimaat). Daarna neemt kunstenaar en filosoof Peter Aers ons mee in een oefening waar hij ons via dialoog uitdaagt om verschillende perspectieven op het thema te verkennen. Met Bruno Latour en The Parliament of Things als uitgangspunt onderzoeken we hoe we stem kunnen geven aan de ons omringende ‘dingen’.

Peter Aers creëerde i.s.m. Vooruit Stadsatelier een reeks gespreksperformances die de verhouding tussen het individu en de gemeenschap onderzoeken en maakt deel uit van Building Conversation.

Water - Maria Lucia Cruz Correia
De wetenschap voorspelt ingrijpende veranderingen in biodiversiteit, leefomgeving, weersomstandigheden, voedselvoorziening, … ten gevolge van de klimaatcrisis. Onvermijdelijk zullen we afscheid moeten nemen van bepaalde dier- en plantsoorten, van vertrouwde seizoenskenmerken en landschappen. Onbewust maakt dat afscheid een melancholie en een gevoel van rouw in ons wakker. Maar hoe verwerken we een gevoel van verlies voor iets dat nog niet echt weg is? En hoe kunnen we rouwen over dingen die we altijd vanzelfsprekend vonden? Deelnemers verlaten voor enkele uren het vasteland en nemen plaats op Maria Lucia’s drijvende eiland ‘Common Dreams: Flotation School’ in het Houtdok. Dobberend op het water geeft ze hen ruimte voor hun eigen klimaatverdriet. Samen maken ze een collectief ritueel als een gebaar van solidariteit.

Vuur - Gosie Vervloessem
Gosie Vervloessem onderzoekt in haar praktijk de angsten die we zorgvuldig proberen weg te stoppen in de grotten van onze ziel. Met 'De maag, de grot en de oven - voorspellen vanuit je buik' daalt ze samen met de deelnemers af naar die grotten en schrijft ze van daaruit met hen nieuwe verhalen voor de toekomst. Dit proces van onderzoek en nieuwe verhalen creëren, verloopt via een zintuiglijk, collectief pad van kneden, bakken en eten van brood.

Aarde - Ruben Nachtergaele
Geluidskunstenaar Ruben Nachtergaele doet deelnemers via hun zintuigen stilstaan bij en laat hen bewust worden van natuur in de stad. Natuur is noodzakelijk voor onze mentale gezondheid. Wanneer de wilde natuur veraf is en onder druk staat door de klimaatcrisis, kan je in een stedelijke omgeving verbinding leren maken met de natuurlijke elementen die overal aanwezig zijn.

DRIFT is een initiatief van Kunstencentrum Vooruit, Maria Lucia Cruz Correia en Greentrack Gent, met de steun van Gent Klimaatstad. Foto: (c) Maria Lucia Cruz Correia